Yıl içerisinde sistematik şekilde sığınmacılara karşı saldırılar gerçekleşiyor. Bu saldırılar genel olarak bir Suriyelinin işlediği suç içerisinden başlıyor ve farklı noktalara gidiyor. Bu saldırıların en bilindik olanı ise her bayram yaklaştığı zaman Suriyelilerin Suriye’ye gitmesi ve geri dönmesi üzerinden gerçekleşiyor. Ben de bu saldırılar üzerine İnsan Hakları ve Sosyal Güvenlik Forumu Genel Koordinatörü Taha Elgazi ile bir röportaj gerçekleştirdim. Taha Elgazi Suriyeli. Bu yüzden iddiaları direkt muhatabına sormayı tercih ettim.
İlk olarak kendisine bayramda Suriyelilerin ülkesine neden gittiğini ve Suriye’nin hangi bölgelerine gittiğini sordum. Bu kamuoyunda oldukça tartışılan bir konu. Elgazi, buradan giden Suriyelilerin İdlib, Azez, Cerablus bölgelerine yani güvenli bölge olarak adlandırılan yerlere gittiklerini söyledi. Giden kişi sayısı da 50 bin civarında. Ayrıca giden kişilerin Türkiye’de kazandıkları ile o bölgelerde bir yaşam kurabilirler mi onlara bakmaya gidiyorlar. Bir diğer ifade ile tatile gitmiyorlar. Hatta dönüş için bir yol arıyorlar.
Taha Elgazi’ye bir diğer sorum ise medyada Suriyeliler hakkında yapılan haberler oldu. Elgazi bu konu hakkında “organize şekilde bir saldırı” oluyor ifadelerini kullandı. Bu durum gerçekten bu şekilde. İlk başta da ifade ettiğim üzere bir suç üzerinden bütün Suriyelilerin düşmanlaştırılması şeklinde oluyor. Bir kişinin suçu bir topluma yıkılabilir mi? Elbette yıkılamaz. Her toplum içerisinde iyiler ve kötüler vardır. Zaten kaldı ki çıkan haberlerin aslı araştırıldığında genel olarak gerçeği yansıtmadığı da görülüyor. Örnek olarak sosyal medyada paylaşılan bir videoda, Suriyeli bir sığınmacının hastanede kadın doktorları dövdüğü iddia ediliyor fakat olayın aslının Rusya’nın Veliky Novgorod şehrinde 23 Şubat 2017 tarihinde yaşanan bir olaya ait olduğu ortaya daha sonra çıkıyor. Bu saldırılarda dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise saldırıların belirli dönemlerde olduğudur. Taha Elgazi de buna dikkat çekerek bayram öncesi bu saldırıların arttığını dile getiriyor. Sanki Suriyeliler tek bir dönemde suç işliyor ve işlenen suçların hepsini onlar işliyor gibi algılar oluşturuluyor. Taha Elgazi mülteci karşıtlığının oluşmasına sebep olan iddialara cevap vermeye devam ediyor.
Suriyeliler devletten maaş mı alıyor? Elgazi, sadece Kızılay üzerinden aylık 155 TL alındığını ve bunun şartlarının olduğunu ifade ederken bu ücretin AB fonlarından karşılandığını ifade etti. Tüm bunlardan ne sonuç çıkarmalıyız? Somut gerçeklikler varken kamuoyunda neden mülteci karşıtlığı oluşturuluyor?
İddiaların gerçeği yansıtmadığı çok açıktır. Ama konu öyle bir noktaya geldi ki “sığınmacılar gitsin” ifadelerini kullananlar bunların gerçekliğine dahi bakmıyorlar. Bunun en önemli nedenlerinden bir tanesi Türkiye’de bozulan ekonomik sistemin getirdiği zorluklardır. Çünkü belirli zamanlarda hazineden Suriyelilere büyük paralar harcandığı iktidar tarafından dile getirilmişti. Bu paraların büyük çoğunluğunun AB fonlarından geldiği şimdi anlatılmaya çalışılsa da o algı artık yıkılamıyor.
Diğer ve en önemli neden ise yaklaşan seçimler. Aşırı sağ görüşler üzerinden mülteci karşıtlığı Avrupa’da oldukça yayılmış durumda. Nitekim bugün Fransa’da göçmen karşıtlığı üzerinden Le Pen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura kalmayı başarıyor. Bugün Türkiye’de de yapılmak istenen göçmenler üzerinden iç siyasette oy devşirmek. Bu kampanyada “göndereceğiz” dediğiniz andan itibaren çekim noktası olmayı başarmaya başlıyorsunuz. Bu partiler ya da bu söylemleri üreten siyasiler iktidara geldiklerinde “göndereceğiz” söylemi üzerinden devam edeceklerse bu bir politika değildir. Politika üretemediğiniz zaman ise sorunların daha da derinleşmesi muhtemeldir. Sonuç olarak göçmenler siyasilerin elinde bir oy aracı olarak tutuluyor. Gerçekçi politikalar üretilmediği vakitlerde ise bu tarz tartışmaların devam etmesi kuvvetli bir olasılık olarak ortada duruyor.
