Hayır yapmak insani bir özellik. Onu pek çok şey etkileyebiliyor; ancak insanların inançları, kültürel değerleri ve maddi imkânları hayır faaliyetlerinin kapsamını ve niteliğini büyük ölçüde belirlemektedir.
Charities Aid Foundation (CAF) üç temel kritere dayalı olarak altı yıldır Dünya Bağışçılık İndeksini (World Giving Index) hazırlamakta ve küresel hayırseverliğin panoramasını çıkarmaktadır. Sorgulanan unsurlar arasında hayır amaçlı verilen para miktarı, gönüllü çalışma süresi ve tanımadık kişilere yapılan yardımlar var.
İndeks ülkelerin hayır yapma saiklerini anlama yanında hayır kriterlerindeki yıllık değişmeleri izleme, ülkeler arasında karşılaştırmalar yapma fırsatı da sunuyor. 2014 verilerine dayalı olarak hazırlanan 2015 indeksinde Türkiye yer almamış. Önceki yılların verilerine göre Türkiye kendisine son sıralarda yer bulabilmiş. Listenin başında Myanmar var. Onu sırasıyla ABD, Yeni Zelanda, Kanada, Avustralya, Birleşik Krallık, Hollanda, Sri Lanka, İrlanda, Malezya ve Kenya takip ediyor. Kuzey Kıbrıs listede 30. sırada yer almış.
2015 İndeksi küresel hayırlara dair bazı tespitler içermekte. İnsanların hayır yapma istekliliğinde her şeye rağmen artış var. İyi düzenlenmiş, açık ve şeffaf yardım kuruluşları sayesinde insanlar daha kolay hayır yapıyorlar. Üstelik genç hayırseverlerin sayısı artıyor. Tespitlere göre dünyada 2,2 milyar insan tanımadığı kişilere yardım etmiş, 1,4 milyar insan para yardımı yapmış ve 1 milyar insan da gönüllü hayır faaliyetlerine zaman ayırmış.
Raporda ayrıca hayır faaliyetlerinin, yıkıcı olaylara maruz kalan ve muhtaç konumda bulunan kesimlere daha fazla gittiği tespit ediliyor. Çatışmaların yaşandığı bölgelerden biri olan Ukrayna’da, 2014’te para yardımında bulunanların oranı önceki yıla göre dörde katlanmış. Irak, emniyet sorunlarına karşın, yabancılara yardım konusunda zirveye yükselmiş. Hırvatistan, Karadağ, Sırbistan ve Bosna Hersek’te 2014 yılında yaşanan aşırı yağış ve seller nedeniyle parasal hayırlar kayda değer artış göstermiş.
Küresel hayır faaliyetleriyle ilgili bu indeks şu açık gerçeği ortaya koyuyor: tüm dünyada insanlar, değişik derecelerde de olsa, karşılıklı yardımlaşma ve muhtaçlara yardım etme faaliyetlerine katılıyorlar. Bu, toplum hayatının temel ve ayrılmaz bir özelliğidir. Özel hayır faaliyetlerine daha fazla güvenmememiz için bir neden yok. Eldeki kanıtlar hayır işlerinde sivil faaliyetlerin daha çok gelişebileceği bir zemin olduğunu gösteriyor.
Müslüman bir halka sahip Türkiye’de sivil hayır faaliyetlerinin son dönemlerde takdire şayan bir şekilde geliştiğini görüyoruz. Ancak İslam inancı esas alındığında, bu faaliyetlerde bir üst sınırın olmadığını hatırlamalı ve onları her zeminde daha çok teşvik etmeliyiz.
Son olarak rapordaki önerilerden yola çıkarak hayır faaliyetlerinin teşvikinde hükümetlere bazı roller düştüğünü söyleyebiliriz. En başta, kâr amacı gütmeyen bu kuruluşların hakkaniyete uygun, tutarlı ve açık bir şekilde regüle edilmesi gerekiyor. Hayır için güven en öncelikli koşuldur. Yardım kuruluşlarının faaliyetleri hakkında insanların kafasında hiçbir şüphe kalmayacak şekilde şeffaf düzenlemeler ve denetimler yapılmalıdır. Ayrıca insanların yardım yapmalarını teşvik edecek yeni imkânlar aranmalı ve yardım kuruluşlarının kampanyaları kolaylaştırılmalıdır.
Yeni Yüzyıl, 08.01.2016
http://xn--yeniyzyl-b6a64c.com.tr/makale/dunyada-ozel-hayir-faaliyetleri-artiyor-769
