Küreselleşmenin devletler üzerindeki etkisi tartışılan bir konu. Uzmanların ve düşünce kuruluşlarının genel değerlendirmesi gün geçtikçe etkisini daha çok hissettiğimiz küreselleşmenin devletleri dört ana alanda zorlayacağı yönünde.
Devletlere baş etmesi gereken yeni sorun alanları, küresel sermaye hareketlerinin iktisadi kalkınma alanında ortaya çıkardığı belirsizlikler, soğuk savaş sonrası dönemde dünyanın tanık olduğu çok hareketli ve hızlı kaotik siyasi gelişmeler, kimlik temelli politikalarda görülen canlanma ve ülkelerin coğrafi konumlarından kaynaklanan tehditler olarak özetlenebilir.
Son yıllardaki gelişmeler, ister ekonomik isterse siyasi ve sosyal olsun, iç meselelerinin üzerine gidemeyen, gerekli dönüşüm ve reformları gerçekleştiremeyen siyasi sistemlerin küreselleşmenin getirdiği ek sorun alanları ile mücadele etmesinin zor olduğuna, hatta bu mücadeleyi göğüsleyemeyen sistemlerin güçsüzleşerek ciddi krizlere girdiğine işaret etmektedir.
Balkanlarda, Afrika’nın belli bölgelerinde Ortadoğu’da yaşananalar en güzel örnekler. Batı toplumları bile gerekli değişimleri yaşama geçirmedikleri takdirde yakın gelecekte bu olumsuz etkileri bertaraf etmekte zorlanabilirler.
Küreselleşen dünyanın neden olduğu önemli sorunlardan biri etnik ve kültürel kimlik sorunlarının giderek daha sert ve şiddete dayalı yöntemlerle ortaya çıkmaları ve küresel belirsizliklerden yararlanarak kendileri için fırsatlar oluşturabilecekleri yeni mecralar bulmaları.
Şiddete dayalı hareketler devletleri daha fazla güvenlik önlemleri almaya itiyor. Ancak bir yandan da devletler bu şiddet hareketlerini kendi bölgesel ya da küresel siyasi hedeflerini destekleyecekleri araçlara dönüştürmeye çalışıyor.
Sri-Lanka, küreselleşmenin bu etkilerini görmek açısından değerli bir örnek. 1983 yılında eylemlerine başlayan Tamil Kaplanları şiddete dayanan yöntemlerle Hindistan kökenli Tamil azınlığın ayrı bir devlet kurmasını hedefledi. 2009 yılına kadar yüz bin kişi yaşamını yitirdi.
2009 yılında ülkenin Güneyindeki çoğunluk Sinhala halkının desteği ile iktidara gelen Cumhurbaşkanı Mahinda Rajapaksa “topyekûn savaş” yöntemiyle ülkenin Kuzeyindeki Tamil güçlerine karşı bir askeri mücadele başlattı. Mayıs 2009’da Tamil güçleri ağır bir yenilgiye uğratıldı ve örgütün lideri öldürüldü.
Cumhurbaşkanı Rajapaksa Tamil güçlerinin yenilgisinden sonra etnik sorunların siyasi olarak çözümleneceğini ilan etti. İlan etti ama bu yolda adımlar atılmadı. Tamil Kaplanları şiddetinin sona ermesinin ülkede yarattığı olumlu hava siyasi bir yeniden yapılanmanın eksik olması nedeniyle ülkedeki belirsizlikleri ortadan kaldırabilmiş değil.
2015 yılında yapılan seçimlerde Rajapaksa hiç beklenmeyen bir şekilde yenilgiye uğradı. Tamil halkının da desteklediği Maithripala Sirisena Cumhurbaşkanı seçildi. Demokratikleşme, yeni bir anayasa ve Tamil halkının sorunlarını çözme sözleri bu iktidar değişiminde büyük rol oynadı.
Seçimlerden sonra bir yıl geçti ama henüz Sirisena verdiği sözler doğrultusunda bir adım atmış değil. Bu arada dünyanın büyük siyasi aktörleri bölgenin durumunu yakından takip ettiler. ABD’nin başını çektiği Batı devletleri Sri_Lanka’nın Çin’e yakınlaşmaması için ellerinden geleni yapıyorlar. Bu nedenle Tamil Kaplanlarına yönelik mücadelede hükümete destek verdiler. Ancak eğer Sri-Lanka Çinle ilişkilerini belli bir seviyenin üstüne çıkarırsa Tamil kartına sarılabilirler.
Bölgesel süper güç Hindistan da Sri Lanka’nın Çin ile ilişkilerini yakından takip ediyor. Hint Okyanusunda Çin varlığının yayılmasını istemiyor. Öte yandan Tamiller aynı zamanda Hindistan’da yaşayan bir etnik grup olduklarından dolayı muhafazakar yeni Hindistan Başbakanı Modi’nin desteğini alıyorlar.
Çin ise Hindistan’a karşı bölgedeki gücünü artırmak amacıyla Sri Lanka hükümeti ile ilişkilerini geliştirmeye çalışıyor.
Böyle bir küresel ortamda Sri Lanka kendi sorunlarına siyasi çözümler geliştiremezse uluslararası güç odaklarının kozlarını paylaştıkları bir ülke olmaktan kurtulamaz.
Yeni Yüzyıl, 29.03.2016
http://www.gazeteyeniyuzyil.com/makale/etnik-sorunlar-ve-kuresellesme-1818
