Cumhur cumhuriyeti dönüştürürken

Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yılı yaklaşırken…

Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yılı yaklaşırken, bu ülkede birilerinin hâlâ her 29 Ekim’de ortaya atılıp kıyamet alametleri ararcasına “Cumhuriyet’in elden gidişinin” alametlerini araması; sanki bugün Türkiye’de Hanedan’dan sırası gelen birinin Topkapı’yı ele geçirip cülus töreni yapması gibi bir ihtimal, bir tehlike, bir talep varmışçasına, bir kısım insanın hop oturup hop kalkması ideolojik ve psikolojik tükenmişliğin işareti değilse ne ki?

Törenlerin ve kutlama resepsiyonunun yapılıp yapılmamasını tartışmayı bile gereksiz buluyorum. Yapılabilirdi de yapılmayabilirdi de… Mesela, 19 Ağustos depreminden sonraki 29 Ekim’de de yapılmamıştı. Eeee, o kararı alan hükümetin başındaki Ecevit de mi “Cumhuriyet’in kazanımlarını” yok etmeye çalışıyordu?

X x x

Bu abuk subuk tartışmaları bir yana bırakıp yaşadığımız değişime alıcı gözle bakacak olursak, gerçekten de bir şeylerin “elden gittiğini” görebiliriz. Aslında, her Cumhuriyet Bayramı’nda yaşanan bu panik, Cumhuriyet’in elden gidişinin paniği değil; Cumhuriyet elitlerinin elde tuttukları imtiyazlarının elden gidişi karşısında duydukları paniktir.

Bundan 88 yıl önce kurulan Cumhuriyetimiz gerçekten de değişiyor ve dönüşüyor.

Cumhuriyet’in 88 yıllık hikâyesi, bir kopuşun hikâyesi oldu bir bakıma… Genç bir devletin, adım adım halkından kopuşunun, kendi içine kapanıp kabuk bağlayışının, o kabuğun içinde, kendi kendini kutsal kılıp yüce katlara çıkışının, kendisi için farklı bir tarih üretip halkın tarihinden kopuşunun, kendi ideolojisine sımsıkı sarılıp her farklılığı tehdit sanışının; kendi elitlerini oluşturup halkın üstüne salışının hikâyesi…

Şimdi bu hikâyenin sonuna geldik. Büyük bir değişim döneminin başlangıcındayız ve yeni bir hikâye yazıyoruz.

Bu hikâyenin baş kahramanı “cumhur”; konusu ise on yıllarca teb’a muamelesi gören “cumhur”un teb’a olmaktan çıkıp özgür yurttaşa dönüşmesi olacak. Cumhuriyet’i dönüştürecek itici güç de o olacak.

Kimdir özgür yurttaş?

O, kendinde her kavramı, her düşünceyi sorgulama yetkisi hisseden, kendi düşüncesine ipotek konmasına; sorgulanmayan, değiştirilemeyen kutsal alanlar oluşturmasına izin vermeyen insandır. Özgür yurttaş beyninin kutsal emanetler deposuna döndürülmesine izin vermez. Neyin kutsal olduğuna, neye saygı gösterip neye göstermeyeceğine kendi değerlerine göre kendisi karar verir.

Özgür yurttaş, Cumhuriyet’in kurucusunun fikirlerinin Cumhuriyet’in amentüsü haline getirilmesine izin vermez.

Özgür yurttaş devletin bekasını değil, kendisinin ve toplumun bekasını esas alır. Devletin çıkarı için toplumdan gizli işler çevrilmesi özgür yurttaşın kitabında yazmaz. Yurttaş için devlet, kutsal bir varlık değil, kendine hizmet için varolan teknik bir aygıttır, o kadar… O aygıtın ideolojisi olmaz, o aygıt siyaset belirleyemez. Özgür yurttaş Cumhuriyet’in, seçilmişlerce belirlenemeyen devlet politikaları olmasını içine sindiremeyen; rejimin en kritik zamanlarında “güç bende” diyebilendir.

Özgür yurttaşın lügatinde “ilelebet”, “ebediyen”, “dünya durdukça” gibi laflar yer almaz. Çünkü o, yurttaş çoğunluğunun iradesiyle her şeyin değiştirebileceğine inanan kişidir.

Yurttaş, kendi başının çaresine kendi bakabilen bir erişkindir. Her başı sıkıştığında devlete avuç açmaz; her zoru gördüğünde devletin eteklerinin altına kaçışmaz. Her ağzını açtığında “Allah devlete zeval vermesin” diye konuşmaz. Devlete değil, kendine güvenir.

Hep söylendiği gibi, Cumhuriyet ancak fikri hür, vicdanı hür bir yurttaşlar topluluğu üstünde yükselebilir. İşte şimdi Türkiye, cumhuriyetinin niteliğini belirleyecek olan yurttaşını yaratıyor. Bu yeni yurttaş tipi geliştikçe eski tip cumhuriyetten nemalananların paniği de artıyor. Gördükleri değişimi kıyamet alameti olarak algılıyor ve bağırmaya başlıyorlar.

Bireysel planda alırsak, haksız da sayılmazlar.

 

Bugün, 31.10.2011

Bu Yazıyı Paylaşın

Önceki İçerik
Sonraki İçerik

BU YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZAR PROFİLİ

SON YAZILAR

bizi takip edin
sosyal medya hesaplarımız

0BeğenenlerBeğen
0TakipçilerTakip Et
1,714TakipçilerTakip Et