Hükümetin 2016 yılı için ilan ettiği eylem planı icraatlar ve reformlar olmak üzere iki kısımdan oluşuyor. Planda çok sayıda hedef var. İcraatların mali dengelerin bozulmadan gerçekleştirilmesi temel beklentimiz. Türkiye’nin yakın tarihte en önemli kazanımlarından biri kamu mali yönetimine getirilen disiplindir. Bu durum ülke ekonomisini iç ve dış şoklara karşı dirençli hale getirmektedir. Bütçe disiplinin korunması diğer hedeflerin önünde olmalıdır.
İşgücü piyasasında esnekliği sağlamaya dönük planlanan düzenlemeler son derece olumludur. Ancak bir taraftan bunlar planlanırken diğer taraftan taşeron işçileri daimi kadroya aktarmak, ücret katılıkları yaratmak ne kadar tutarlıdır? Her şeye rağmen, çalışma hayatında esnek uygulamalar istihdama olumlu yönde yansıyacaktır. Unutmayalım ki, işçi çalıştırmak ve çıkarmak ne kadar güç olursa işletmelerin istihdam kararları o kadar zorlaşacaktır.
Öncelikli dönüşüm programlarını etkin şekilde hayata geçirmek için tasarlanan çeşitli koordinasyon mekanizmaları yenibürokratik yapılar oluşturacaktır. Bu tür mekanizmaların ne kadar etkin çalıştıkları konusunda geçmiş deneyimlerin çok olumlu olmadığı biliniyor.
Gecikmiş olmakla birlikte, demiryollarında serbestleştirme taahhüdü olumlu bir adımdır. Bu sektöre özel yatırım girişi kolaylaştırılmalıdır. Uzun vadede bu, ülkenin hayrına olacaktır.
Eğitim için planlanan düzenlemelerin fayda getirme ihtimali zayıf gözüküyor. Çünkü sorunların azaltılması için sistemdederegülasyona ihtiyaç var. Eğitim sitemi artık tek başına devletin planlayacağı ve yürüteceği bir sektör olmaktan çıkmıştır. Sektörü çağın gereklerine uyumlu hale getirmek için en başta serbestleştirme ve rekabete dayalı uygulamalara yer vermek gerekmektedir.
Yatırım ortamını iyileştirmeye dönük olarak idari ve teknik zorlukları azaltma çalışmaları isabetli bir adımdır. Dünya Bankası tarafından yayımlanan Doing Business (İş Yapma) indeksinde hâlâ oldukça gerilerdeyiz. İş yapma prosedürlerinin kolaylaştırılması ve engelleyici düzenlemelerin kaldırılmasıyla birlikte yatırımlarda iyileşme beklenebilir.
Vergi kanunlarında değişiklik acil bir ihtiyaçtır. Vergi sisteminde basitleştirmeye gitmek, lüzumsuz prosedürleri ortadan kaldırmak, üretim faaliyetlerini caydırıcı kuralları gidermek önemlidir. Değişiklikler yapılırken, sektör temsilcilerine danışılmasında fayda vardır.
Şahıs ve kurum vergilerinin birleştirilmesi işlemlerin basitleştirilmesi ve denetimin kolaylaştırılması açısından gereklidir. Vergi mükelleflerinin özel harcamalarını matrahtan düşme imkânı verilmemesi eğlence, konaklama ve kiralama sektörü gibi alanlarda kayıt dışılığın devamına neden olmaktadır.
Planda arazilerini büyütmek isteyen mirasçılara faizsiz kredi desteği taahhüdü var. Arazilerini birleştirmek suretiyle büyük ölçekli tarım işletmeleri oluşturanlara özel destekler verilmesi yerinde bir karardır. Türkiye’nin tarımda gerçek bir dönüşüm sağlayabilmesi için piyasaya dönük kâr amaçlı üretim yapan, modern teknolojiyi kullanan işletmelere ihtiyacı vardır. Büyük işletmeler tarımda ölçek ekonomilerinden yararlanmak için de gereklidir. Eğer uygulama başarılı olursa, sektörün rekabet edebilirliğinde artış bekleyebiliriz.
Binalarda enerji tüketimini azaltmaya dönük girişimler fayda maliyet analizine bağlı olarak olumlu sonuçlar üretebilir. Bu konuda karmaşık düzenlemeler yapmak ve masraflı kontrol mekanizmaları oluşturmak yerine özel çabaları harekete geçirecek müşevvikler yaratmak daha doğru olacaktır.
Yeni Yüzyıl, 25.12.2015
http://xn--yeniyzyl-b6a64c.com.tr/makale/2016-eylem-planinin-dusundurdukleri-634
