“Gezi süreci” denen sürecin yerel seçim sonuçları üzerindeki muhtemel etkisi üzerinde çok spekülasyon yapılıyor.
Bazı analizlerde, bu sürecin AK Parti’yi ciddi biçimde düşüşe geçirdiği ve bu yüzden de İstanbul dahil birçok yerde sürpriz sonuçlar çıkabileceği ifade edilirken; bazı analistler de tam tersine, Gezi sürecinin AK Parti’nin oylarına hiçbir etkisi olmadığını, hatta artırdığını savunuyor.
Bana kalırsa ikili bir etkiden söz edebiliriz.
Gezi süreci AK Parti’ye hem kazandırdı hem kaybettirdi; daha
doğrusu bir kesimi kazandırdı, bir kesimi de kaybettirdi.
“AK Parti’yi sarsmak lazım” fikri
Önce kaybettirdiği oylardan başlayalım.
Bunun için Gezi olaylarının biraz öncesine gitmemiz gerekecek. Gezi’nin ilk günlerinde, daha olaylara şiddet karışmamışken, bir anda büyük kalabalıkların Taksim’e koşmasının ardında birikmiş bir tepki ve endişe vardı. Başbakan’ın hemen her konuda tek yetkili, tek karar sahibi gibi davranması, her eleştiriyi “sen kimsin”, “sen işine bak” diye püskürtmeyi, her karşı çıkanı“kasıtlı, kötü niyetli, karanlık hesaplar içinde” göstermeyi alışkanlık haline getirmesi, farklı olanla en ufak bir empati yapmadan yeni köprüye Yavuz Sultan Selim adını koyması, “Kafası kıyak gençlik-Fatih gençliği” ayırımı yapması, her lafın başında “biz” ve “onlar” diyerek kendisine oy vermeyenleri ötekileştirmesi, bütün bunlar AK Partili olmadığı halde, on yıldır AK Parti’nin yaptığı işleri takdir eden ve hükümete karşı hayırhah bir tutum içinde olan kesimlerde ciddi bir endişe ve uzaklaşma yarattı. Gezi sırasında da devam eden bu üslup “Türk usulü Başkanlık Sistemi” denemeleriyle ve İçki Yasası’nın ilk halinde getirilmek istenen kısıtlamalarla da birleşince, bu kesimde şöyle düşünce doğdu: “AK Parti’nin kaybetmesini göze alamam ama nasılsa böyle bir tehlike yok. Buna karşılık eğer belli bir miktar oy düşmesi yaşanırsa; bu otoriter eğilimler, bu tepeden bakan üslup törpülenebilir; AK Parti kendine çekidüzen verebilir.”
Önümüzdeki altı ay ne getirir, çıkacak reform paketi bu düşünceyi ne kadar değiştirir bilmem ama ben düşüncenin AK Parti’ye daha önce oy vermiş demokrat kesimde belli bir oy kaybına yol açacağını düşünüyorum.
“Bizi yaşatmazlar” duygusu
Gelelim Gezi sürecinin AK Parti’ye kazandırdığına…
Burada da AK Parti’ye karşı tarafsız bir tutum içinde olan, fazla politize olmamış, geçmiş seçimlerde sandığa bile gitmemiş ya da daha önce oy verdiyse bile, son dönemde yaptığı bazı işler nedeniyle soğumuş olan mütedeyyin bir kesimden söz ediyoruz.
Gezi süreci boyunca alanlarda ortaya çıkan o nefret ve düşmanlık işte bu kitleyi terörize etti. Günlerce korkudan evlerinden çıkamadılar. Pankartlarda, sloganlarda, tweetlerde ortaya çıkan düşmanlık ve aşağılamanın sadece AK Parti’ye ya da Erdoğan’a değil kendilerine de yönelik olduğunu hissettiler. Sokaklardaki düşmanlık ve “iktidarı yıkma azmi”, aynı günlerde Mısır’da olup bitenlerle birleşince, Gezi eylemlerini doğrudan doğruya AK Parti’yi sokakta boğma harekatı olarak algıladılar. Ve bu noktada kaderlerinin AK Parti’yle birleştiğini fark ettiler. “Eğer bu kitle AK Parti’yi yıkmayı başarırsa, bizi de yaşatmaz. Sokağa çıkamaz hale geliriz, ne yapıp edip AK Parti’yi korumalıyız” duygusuna kapıldılar. İşte bu sebeple ben bu kitlenin daha önce takındığı tarafsız ve pasif tutumu bırakıp AK Parti’ye sahip çıkmak üzere sandığa gideceğini; hükümete karşı eleştirileri varsa bile, o eleştirileri bir yana koyup, Türkiye’nin bir geri dönüş yaşamaması için; kendi hayatlarını ve hayat tarzlarını güvence altına almak için AK Parti’ye oy vereceklerini düşünüyorum. İşte bu da Gezi’nin AK Parti’ye kazandırdığı…
***
Sonuçta bütün mesele, sözünü ettiğim bu iki kesimin hangisinin daha büyük olduğu… AK Parti’nin Gezi olaylarından kayıpla mı kazançla mı çıkacağı işte buna bağlı.
Bunu da ben değil alanda çalışan araştırma şirketleri bilecek artık…
Bu yazı Bugün Gazetesi’nde yayınlanmıştır.
