AK Parti, kurulduğu günden itibaren Türkiye’deki değişim ve demokrasi isteyen cephenin siyasi aktörü olmaya çalışıyor. Bunu başarabilmesinin yolu, AK Parti’nin bu cephenin siyasi ittifakına dayanmasıdır. AK Parti kuruluşu ve sonrasında bu ittifak sistemini genişletmeye çalıştı. Bunun zirvesi, 12 Eylül 2010 anayasa referandumunda yakalanan %58 kabul oyudur. 12 Haziran 2011 genel seçimlerinde, bu oyun ancak %50 nispetinde AK Parti oyuna dönüşmüş olması, bir yandan genişleme stratejisinin büyük ölçüde başarıldığını gösterirken, öte yandan AK Parti’ye gelmeyen %8’lik oy da genişleme potansiyelinin varlığını işaret etmektedir.
Bu vadide AK Parti’nin, Numan Kurtulmuş ve HAS Parti’yle bütünleşme daveti ve eski DP Genel Başkanı Süleyman Soylu’ya yönelik böyle bir davetten bahsedilmesi ne anlama gelmektedir?
Bütünleşmenin bağlamı
Önümüzdeki dönemde, AK Parti’nin Türkiye siyasetindeki istikbali üzerinde doğrudan etkide bulunacak üç seçimin varlığı (yerel seçimler, Cumhurbaşkanlığı seçimi ve genel seçimler), siyasetin üzerinde muazzam bir baskı oluşturmaya başladı. Özellikle Cumhurbaşkanlığında ilk ve/ya ikinci turda %50 çoğunluk şartının mevcudiyeti, siyasi ittifakları hayati hale getiriyor. Bu bakımdan küçük ama etkin siyasi aktörlerle ittifakların kalıcı hale getirilmesi önem kazanıyor. Eğer bu ittifaklar bugünden temin edilmezse, karşı cephenin hareket alanı büyüyebilir. Bu bağlamda AK Parti açısından özellikle referandumda %58’lik oy oranının muhafaza edilerek muhalefetin %42’lik alana hapsedilmesi öncelikli hale geliyor.
AK Parti nasıl kendi etrafındaki ittifakı genişletmeye çalışıyorsa, AK Parti karşıtı cephe de bu ittifakı bozmaya çalışıyor. Nitekim 12 Haziran 2011 sonrasında muhalefet, AK Parti’nin etrafındaki cephenin hatta AK Parti’nin içinin dağıtılmasını stratejik öncelik haline getirdi. Reform sürecinin hız ve yöntemindeki farklılıklardan dolayı önce liberallerle, Kürt sorununun tam anlamıyla çözülememesi ve Uludere hadisesi dolayısıyla AK Parti’nin Kürt seçmeniyle ve yargıdaki anlaşmazlık dolayısıyla cemaatle AK Parti’nin ittifakının bozulduğu iddia edildi. Ancak yapılan kamuoyu yoklamaları, bu problemlerin bir kopuşa yol açmadığını ve AK Parti’nin, 12 Haziran seçimlerinde aldığı oy oranının azalmadığını gösterdi.
Erdoğan’ın stratejisi
Başbakan Erdoğan, siyasi yelpazenin bugünkü haliyle de Cumhurbaşkanı olabilir. Ancak Erdoğan, Başbakanlık ve AK Parti Genel Başkanlığından ayrılmasının yaratabileceği boşluğu dikkate alarak arkasında güçlü bir parti bırakmak istiyor. Ayrıca AK Parti’nin gücü ve Erdoğan’ın %50’nin üstünde bir oyla ilk turda Cumhurbaşkanı seçilmesi de, başkanlık ve yarı-başkanlık sisteminin kapılarını fiilen aralayabilir. AK Parti tüzüğündeki üç dönemin aşılmaması şartı da, bir yandan AK Parti’nin yeni ittifaklara girerek nitelikli kadro devşirmesini mümkün hale getiriyor, diğer yandan da AK Parti’nin üç dönemlik iktidar yıpranması karşısında kendisini yenilemesine imkân veriyor.
Erdoğan, bu yenilenmeyi kendisinden sonraya bırakmıyor. Kendi kontrolünde bir yenilenmeyle, AK Parti içinde Özal sonrası Anavatan Partisi’nde yaşanan problemlerin yaşanmasına izin vermeyeceğini gösteriyor. Erdoğan aynı zamanda beraber siyaset yaptığı ve referandumda kendisini destekleyen çevrelere jestler yaparak lider olarak vefasını da gösteriyor.
AK Parti’nin Numan Kurtulmuş ve HAS Parti ile başlayan yeni ittifak stratejisi, AK Parti’nin yorulduğu, reformcu kimliğinden vazgeçtiği ve AK Parti etrafındaki ittifakın dağıldığına ilişkin iddialara verilen yerinde bir siyasi cevaptır. Aynı zamanda 2014 seçim kampanyasına güçlü bir hamleyle başlandığının ilanıdır. Numan Kurtulmuş’la yapılan bütünleşme görüşmesinin ana ekseni budur. Bu çerçevede, gündeme getirilen liderlik iddiaları, kafaları karıştırmaya yönelik tedavüle sokulan bir muhalefet stratejisidir. AK Parti karşıtı cephenin bu siyasi hamleye ne cevap vereceği, önümüzdeki 10 yılı tayin edecek ehemmiyettedir. Ancak karşı cephenin bunu algılayabilecek halde olup olmadığı tartışmalıdır.
Sabah, 14.07.2012
