Türkiye sessiz sedasız bir devrim daha yaptı. Ama kimsenin ruhu duymadı.
Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve Türk Medeni Kanunu’nda değişiklik yapılması hakkındaki kanun tasarısı Meclis’ten geçti! Böylece, tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesi engellenmiş, asgari tarımsal arazi büyüklüğünün altındaki tarımsal arazilerin toplulaştırılması mümkün hale gelmiş oldu.
Ne var ki ülkenin “bilinçli aydınları”, 1 Mayıs’ın Taksim’de mi yoksa başka yerde mi yapılması ya da Meclis’teki fezlekelerin komisyon kurulmadan önce okunup okunmaması gibi “hayati” tartışmalarla o kadar meşguldü ki, 100 yılın tarım reformunun gerçekleştiğini fark bile etmedi. Küçük kavgalardan kafasını kaldırıp da ülke tarımının kaderini değiştirecek, köyden şehre göçü hafifletecek bu büyük dönüşüme yan gözle bile bakmadı. Yıllarca bu konuda yazmış çizmiş kimi iktisatçılar bile, şimdi yeminli AK Parti düşmanına dönüştüklerinden tek kelime bile söz etmediler çıkan yasadan.
Çünkü bu konuda muhalefete ekmek yoktu. Bu reforma kulp takmaya imkan yoktu. Yine kalkıp“Türkiye demokratikleşmedikçe tarımın sorunları da çözülemez” diyecek halleri de yoktu.
Sustular, tıpkı Ermeni taziyesinde, çözüme doğru giden Kıbrıs meselesinde, açılan demokrasi paketlerinde, hazırlanan taşeron işçi yasasında olduğu gibi bunu da görmezden geldiler, yok saydılar…
Para pul istemiyordu
Ben kendimi bildim bileli, konuşulan bir meseleydi bu… 60’lı yıllarda TİP zamanında bile tartışılırdı. Tarımda verimliliğin artırılması için kafa yoran herkes aynı şeyi söylüyordu: Bütün sempozyumlarda aynı dert dile getiriliyordu; miras yoluyla bölüne bölüne mendil gibi kalmış tarlaların ne sahibine bir faydası oluyordu ne de ülke ekonomisine… Tarım alanlarının küçük ve parçalı olması tarımsal üretimi kısıtlıyor; girdi maliyetlerini yükseltiyor; tarımsal üretimden alınan verimi düşürüyor, teknolojinin, modern araçların kullanılmasını güçleştiriyor, bölgesel ve küresel piyasalar için üretim yapmayı imkansız hale getiriyordu.
Çareyse basitti. Para pul, yüksek teknoloji, dış yardım istemiyordu. Önyargıların kırılması, tabuların yıkılması gibi zorluklar da yoktu. Tek yapılacak şey, 1926 yılından beri yürürlükte olan miras kanununun değiştirilmesi ve arazilerin miras yoluyla bölünmesinin önüne geçilmesiydi. Avrupa bunu on yıllar önce yapmıştı. Ortalama tarımsal işletme büyüklüğü Avrupa’da 175 dekar, ABD’de 181 dekar, bizde ise 59 dekardı. Ne yapıp etmeli, toprakların miras yoluyla bölük pörçük ve işe yaramaz hale gelmesinin önüne geçilmeliydi. Herkes aynı şeyi söylüyordu ama nedense bir türlü yapılamıyordu. Ve ben, bunun neden yapılamadığını bir türlü anlamıyordum. 40-50 yıl lafla geçti ve nihayet sonunda bu tarihi reformu gerçekleştirmek de AK Parti’ye nasip oldu.
Mehdi Eker 9 yıldır çalışıyordu
Yazının burasında, bakan olduğundan bu yana bu yasayı çıkarmak için büyük bir sebatla çalışan Mehdi Eker’in adını anmalı ve hakkını teslim etmeliyiz.
Konu frapan bir konu değildi; ne Beyaz Türkler’in ne Nişantaşı burjuvazisinin ne de sosyal medyacıların ilgi alanına giren böyle bir konunun bir siyasetçiyi popüler yapması da mümkün değildi. Ama Mehdi Eker de zaten gösteriş peşinde değildi. Bu tasarı üzerinde tam 9 yıl sessiz sedasız çalıştı ve işte sonunda başardı.
Yaptığı işin, uzun vade bir yana; hemen, şu anda sağladığı kazanca bakalım: Sadece traktörün bölünmüş parseller arasında dolaşırken yaktığı mazot ve bunların yol açtığı hasar diğer zararlarla birlikte yılda yaklaşık 17 milyar lira artık cebimizde kalacak. Ayrıca, aşırı derecede bölünme yüzünden tarım yapılamaz hale gelen 20 milyon dönüm toprağın ekilebilir alan haline gelmesinin sağlayacağı kazanç da cabası…
Biz biliyoruz ki, bu reform bundan 40 yıl önce de, 30 yıl önce de yapılabilir ve bütün bu paralar 30-40 yıldır cebimizde kalabilirdi.
O zaman sorarım size: Bir yasa çıkaramayıp, bütün bu kaynakları beceriksizlikleri yüzünden bunca yıl heba eden iktidarlar “tüyü bitmemiş yetim”in hakkını yemiş olmuyorlar mı?
Bu yazı Bugün Gazetesi‘nde yayınlanmıştır.
