Elbette kariyer danışmanlığı hizmeti almak gerekiyor…
Malumunuz kısa süre önce LGS tercihleri yapıldı, sonuçlar açıklandı… Bu günlerde de YKS tercih döneminin içindeyiz. Tüm üniversitelerin rektörleri TV ekranlarında… Eğitim uzmanları (alanı meçhul) tv ekranında… Üniversitelerin içi, bahçesi, holler, derslikler ana baba günü… Liseler tercih merkezi, AVM’lerde, parklarda, meydanlarda masalar kurulmuş hepsinin gayesi aynı… Adayların meslek seçiminde yardımcı olmak ancak iki hizmet arasında çok önemli farklıklar var.
Tercih Danışmanlığı
Tercih danışmalığı; öğretmenler, rehber öğretmenler, üniversite öğretim üyeleri, okul yöneticileri, üniversitelerin yönetim görevlileri, kurs öğretmenleri, kurs yöneticileri gibi oldukça geniş bir kesim tarafından bu hizmet verilmektedir. Tercih danışmanlık hizmetinin özellikleri şu şekildedir:
- Aday ve danışan birbirlerini çoğunlukla ilk kez görür. Danışmanlık hizmeti adayı çok az tanıyarak verilir.
- Danışman kendini nadiren tanıtır, tanıtımı ad soyad, görev vb. bilgilerle olur. Danışanın da genellikle sadece adı sorulur.
- Sınav sonuç verileri incelenir, hangi puan türünden tercih yapacağı, hangi bölümleri düşündüğü vb. söylenir
- Çalışma tekniktir, bir liste hazırlanır seçenekler burada yer alır.
- Evin yeri, üniversitenin konumu, varsa ücreti, burs olanakları gibi konular tartışılır.
- Ana gündem adayın bir yere yerleşmesi için yapılacak liste üzerinedir.
- Görüşme ortamı oldukça gürültülüdür, sırada bekleyenler olduğu için görüşme süreleri kısa tutulur.
Kariyer Danışmanlığı
Kariyer danışmanlık hizmeti esas olarak kariyer planlama faaliyetidir. Tercih danışmanlığını da kapsayan daha üst düzey bir hizmettir. Kariyer danışmanı, bu alandaki akademisyen ve bu alanda uzmanlaşmış rehber öğretmenler tarafından yapılır. Kariyer danışmanlığı, kariyer planlamaya odaklıdır. Daha geniş bir perspektiften olaya bakar. Kariyer planlamanın özellikleri şu şekildedir:
- Aday ve danışman önceden birbirini tanır veya danışman adayı tanımaya zaman ayırır.
- Danışan kendini daha ayrıntılı tanıtır, süreci da ayrıntılı olarak açıklar.
- Danışanın genel bilgileri alınır, YKS sonuç bilgileri de ayrıntılı olarak incelenir. Aday ve ailesi ile sonuç verileri üzerine görüşme yapılır.
- Kariyer planlamada sınava ikinci veya üçünce kez girilip girilmeyeceği için karar verilir ancak bu tür kararlar için aday ve aileye birkaç gün hatta bir hafta süre tanınması yerinde olur.
- Kariyer planlamada ilk adım, gencin kendini, kendi kariyer faktörlerini (yetenek, ilgi, değer vb). fark etmesidir. Bu adım için de iyi yapılandırılmış bir görüşme yapılır.
- Adayın gelecek planlamasındaki istekleri irdelenir, bölümler, programlar ve diğer eğitim olanakları ayrıntılı şekilde incelenir.
- Kariyer danışmanı, iş dünyasının dinamiklerini biliyor, takip ediyor, gelişmeleri kayıt altına alıyor olması gerekir.
- Tercih listesi geniş olarak aday ve ailesi ile birlikte hazırlanır. Görüşmede bu liste üzerine çalışma yapılır.
- Son görüşmede teknik bazı hususlar da gözetilerek listeye son şekli verilir, danışman ilerdeki durumu izlemek için aday ve ailesine iletişim bilgilerini vererek süreci sonlandırmalıdır.
- Kariyer planlama hizmeti daha steril bir ofiste, daha uzun zaman harcanarak daha ayrıntılı çalışmaların yapıldığı profesyonelce yürütülen bir süreçtir.
Toplum olarak zamanında atmadığımız adımlardan dolayı bazı önemli kararlar, rastgele birilerinin müdahalesi, tesadüfî bilgilerle yanlış alınmaktadır. Yumurta kapıya gelince telaş kaçınılmazdır. Oysa iyi bir kariyer planlama süreci zor zamanlarda, düşük puan gibi durumlarda bile bir yol bulmamızı sağlar.
