Türkiye’de darbeler ekonomiyi hep alt üst etti. 1908, 1960, 1971 darbeleri hep kaynağı belirli bir kesimden alıp diğer kesimlere verdi. Kısacası darbeler kaynak, servet ve gelir transferi yaptı. Zaten arkasında ekonomik bir beklenti ve destek olmadan darbe kolay değildi.
En yakın iki darbeyi ele alırsak… 12 Eylül 1980 darbesi, özellikle Türkiye’de gelir dağılımını bozdu. Bu darbe en çok emeğiyle geçinen işçi ve memurları sarstı. Bazıları itiraz edebilir ama özellikle kamuda çalışan memur maaşları reel olarak geriledi. Çünkü kamu işçileri sendikalı oldukları için memurlardan fazla ücret alıyordu. Memurlar sendikasız olduklarından maaşları işçi ücretlerinden hayli gerideydi. Darbeyle siyasi partiler ve sendikalar kapatılınca, memur maaşları daha da düşürüldü.
Şunu da gözden kaçırmamak lazım. 12 Eylül askeri darbecileri, Türkiye’nin okuyup yazan ve düşünen kesimini oluşturan memurlar üzerinde büyük baskı kurdu. Pek çok devlet memuru tutuklandı, sürüldü, siyaseten tehlikeli görüldükleri için işlerinden çıkarıldı. Anlayacağınız, 12 Eylül darbesinde çalışan kesimler içinde en büyük hasarı devlet memurları aldı.
Zaten darbe dönemi uygulamalarının yansımaları gelir dağılımındaki değişmeyle somut olarak görüldü. Gelir dağılımında sıfıra yaklaştıkça adaleti, bire yaklaştıkça adaletsizliği gösteren bir ölçü olan Gini katsayısı, 1978’de 0.51’den giderek azalması gerekirken 1983’te 0.52’ye yükseldi.
Süleyman Yaşar – Darbelerin ekonomiye maliyeti ne oldu?
Bu Yazıyı Paylaşın
YAZAR PROFİLİ
